PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK HAKKINDAKİ HERŞEY
İnsanları dinleyen ve onların zorluklarda karar vermelerine yardımcı olan kişi olarak tanımlanan psikolojik danışman kelimesi yıllardır yanlış kullanılmaktadır.
Profesyonel anlamda psikolojik danışmanlık geleneksel psikoterapiye karşı olarak rehberlik hareketlerinden büyümüştür.
Günümüzde profesyonel psikolojik danışmanlık; zihinsel bozuklukların tedavisine odaklandıkları kadar büyüme ve yaşam tarzına da odaklanan danışmanlar tarafından uygulanır.
Psikolojik danışmanlığın ne olduğunu anlamak için öncelikle rehberlik ve psikoterapi kavramları öğrenmek önemlidir.
REHBERLİK
Rehberlik insanların hayatlarını etkileyebilecek , önemli seçimler yapmalarına yardım edecek olan bir süreçtir.Örneğin;Yaşam tarzının belirlenmesi
Rehberliğin karar verme yönü, psikolojik danışmanlık sürecinde önemli bir rol iken; rehberlik kavramının kendisi de nasıl psikiyatrinin hala ruh ve sinir hastalıkların olarak anılması gibi eski bir kullanımdır.Rehberlik şu anki anlamdan çok, daha çok geçmişte anlamlılığı olan bir kavramdır.
Rehberlik profesyonel psikolojik danışmanlık hizmetler bütününün bir parçasıdır.
Rehberlik ve psikolojik danışmanlık arasındaki ayrımlardan biri de şudur; rehberlik bireylerin onlar için en değerli olanı seçmelerine odaklanır.Psikolojik danışmanlık ise , bireylerin değişiklik yapmalarına yardımcı olmak üzerinde odaklanır.
Okullardaki rehberlikle ilgili eski çalışmalarda; bir yetişkin öğrencinin karar vermesine bir çalışma alanı ya da meslek seçmesine yardımcı olur.İlişki eşit olmayan iki insan arasındadır;öğretmen-öğrenci gibi.i Daha deneyimli olan kişi daha az deneyimli olana yaşamın yönü konusunda yardım sağlar.Benzer olarak çocuklar rehberliği ebeveynlerinden, başkanlardan, liderlerden alırlar.Onlar bu süreçte kendilerini ve kendi dünyalarını anlamaya çalışırlar.
Rehberliğin bu yukarıda anlatılan türünün hangi yaşta ya da yaşam döneminde olursa olsun insanlar karar vermeye ihtiyaç duydukça hiçbir zaman modası geçmez.
PSİKOTERAPİ
Geleneksel olarak psikoterapi içsel çatışmalar ve kişisel konu ve sorunlarla ilişkili ciddi problemlere odaklanır ve tabi ki yeterliklerin iyileştirilmesi ile ilgilenir.
Karakteristik olarak psikoterapi birbiri ile ilişkili şu konulara önem verir:
Ø Şimdiden çok geçmişe
Ø Değişmeden çok içgörüye
Ø Terapistin tarafsızlığına
Ø Uzman olarak terapistin rolüne
Psikiyatrisiler ve klinik psikologları psikoterapi terimini genellikle kendi işlerini tanımlamada kullanırlar.
Bu hizmeti sunan profesyoneller danışanları psikoterapi ya da psikolojik danışmanlık alıp almayacaklarını belirlerler.
Bazı psikolojik danışmanlık kuramları sıklıkla terapi şeklinde tanımlanır.
Psikolojik danışmanlık ile psikoterapi arasında bir ayırım yapmak gerekirse 2 kriter göz önünde bulundurulmalıdır.
Birincisi;psikoterapi çoğunlukla uzun zamanlı bir ilişki gerektirir.Bu süre 20’den 40’a kadar olan oturumlar için 6 ayla 2 yıl kadardır.burada psikoterapi yeniden değişmenin üzerine kurulur.
Diğer yandan psikolojik danışmanlıkta kısa zamanlı bir ilişki vardır.Buradaki süre 8 ile 12 oturum arasındadır ve oturumlar 6 aydan az bir süreyi kapsar.Psikolojik danışmanlık ise gelişimsel ve kişisel problemlerin çözümü üzerine kurulur.
İkinci olarak psikolojik danışmanlık genellikle sağlık kurumlarında yatarak tedavi görenler dışındakilerle yapılır.Örnek olarak okullarda verilen psikolojik danışmanlığı yapabiliriz.
İlk yapı oluşumu Uyumlu ilişki gelişimi
Kendini inceleme, Problemin tanımlanması
algısal alan ve davranışlar
Uygun değerlendirme,
Çevresel bilgi elde etme, Problemin çözümü
Bilgi özümsemesi
Eylem planı Karar verme
Ek müdahalelerin gelişimi Sonlandırma
ve izlenmesi
Psikolojik danışmanların ve psikoterapistlerin işlerinde benzer süreçler vardır.
PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK
Psikolojik danışmanlık yıllardır tanımlanmaya çalışıldığı halde tanımı konusunda tam bir anlaşma sağlanamamıştır.
Amerikan Psikolojik Danışmanlık Birliği (ACA) profesyonel danışmanlık hizmetlerini aşağıdaki şekliyle kabul etmiştir.
ACA’ya göre psikolojik danışmanlığın uygulama alanları:
Ø Zihinsel sağlık uygulamaları
Ø Psikolojik ve insan gelişimi evreleri
Ø Bilişsel, duygusal, davranışsal ve sistematik müdahale
Ø Psikolojik sağlamlık
Ø Kişisel gelişim
Ø Kariyer gelişimi
Ø Patoloji
Psikolojik danışmanlığın uygulama alanları ile yapılan bu tanımlama psikolojik danışmanlar için önemli olan birçok sayıda üstü kapalı veya açık noktalar içerir.
Bu önemli noktalar şunlardır:
Ø Psikolojik danışmanlık profesyonel bir iş koludur.
Ø Psikolojik danışmanlık farklı yaşamsal problemlerle başa çıkmada aktif ve müdahalecidir.
Ø Psikolojik danışmanlar karşılıklı ilişki gerektiren birçok alanla ilgilenirler.
Ø Psikolojik danışmanlık yaşamı daha işlevsel kılmak isteyen insanlarla ve bu insanların birçok ciddi problemleriyle ilgilenir.
Ø Psikolojik danışmanlık geniş bir yelpazede insanların ihtiyaçlarıyla ilgilenir.
Ø Psikolojik danışmanlar tarafından görülen ve incelenen danışanlar gelişimsel ve durumsal sorunlara sahiptirler.Bu danışanlar uyum ve iyileştirmeye ilişkin bir yardıma ihtiyaç duyarlar.
Ø Danışanların problemleri genellikle kısa süreli müdahale gerektirir.Ama bazen tedavi, hastalıkları daha iyi almak amacıyla uzayabilir.Burada söz konusu olan hastalıklar amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayımlanan Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders ( DSM ) adlı kitapta vardır.( DSM-IV Psikolojik Danışma Kulübü’nün kitaplığında vardır.)
Ø Psikolojik danışmanlık teori temellidir.Psikolojik danışmanlar çok sayıda teorik yaklaşımlar izlerler.Bu yaklaşımlar bilişsel, duygusal, davranışsal ve sistematiktir.Bu kuramlar bireylere, gruplara ve ailelere uygulanabilir.
Ø Psikolojik danışmanlık gelişimsel ve müdahaleci bir süreçtir.psikolojik danışmanlar danışanların hedefleri üzerinde dururlar.Bu nedenle psikolojik danışmanlık hem seçimleri hem de değişiklikleri kapsar.O zaman burada şöyle bir cümle kullanabiliriz; Psikolojik danışmanlık harekete geçmek için bir provadır.
Ø Psikolojik danışmanlık çeşitli çalışma ve uzmanlık alanlarını kapsar. Bu uzmanlık alanlarından her birinin uygulayıcıları için özel eğitim ve deneyim gerekliliği vardır.
Ø ACA’ya göre bu konuda uzman olmak için tüm profesyonel psikolojik danışmanlar profesyonel anlamda psikolojik danışmanlığın uygulama alanları ile karşılaşmalıdırlar.
( www.counseling.org )